Najlepszy polski design. Jedyny taki przegląd współczesnej polskiej sztuki projektowej

Fotel przypominający modelowane morskimi falami kamyki na plaży, stolik w formie geometrycznej rzeźby czy ręcznie wykonane karafki o zarysie komety… To tylko niektóre z produktów nagrodzonych w must have 2023. Organizowany co roku przez Łódź Design Festival plebiscyt na najlepszy polski design ponownie wyróżnił krajowych projektantów i producentów. Towarzysząca mu wystawa to jedyna w swoim rodzaju panorama współczesnej polskiej sztuki projektowej. Ceremonia must have oraz słynny Archiblok to jednak tylko niektóre z argumentów, by wziąć udział w ostatnim weekendzie Łódź Design Festival 2023.

Plebiscyt must have jest jednym ze stałych i cieszących się największą popularnością elementów programowych Łódź Design Festival. Organizowany od ponad dekady konkurs stał się świętem polskiego designu, a wyróżnienie w nim – prestiżowym znakiem jakości i niezależną rekomendacją dla konsumentów. Na tegoroczny plebiscyt zgłoszono aż 400 produktów, z których nagrodzonych zostało 80. Za ocenę projektów odpowiadała Rada Ekspertów, w skład której weszli projektanci, architekci oraz reprezentanci mediów: Kamil Białas, Anna Grużewska, JAM KOLEKTYW, Piotr Maciaszek, Dominika Olszyna-Kniaź, Michał Piernikowski, Hanna Rydlewska, Jan Sikora, Małgorzata Szczepańska, Agata Twardoch i Zofia Wyganowska. Wszystkie zgłoszenia spełniać musiały dwa warunki – projektant albo producent muszą pochodzić z Polski, a przedmiot musi być dostępny na rynku w regularnej sprzedaży. Podstawowymi kryteriami były funkcjonalność, ergonomia i estetyka, precyzja wykonania, wytrzymałość materiałów, a także społeczna i klimatyczna odpowiedzialność. Wśród nagrodzonych znaleźli się najbardziej uznani polscy designerzy tacy jak Maja Ganszyniec, Tomasz Rygalik, Grynasz Studio czy KABO & PYDO oraz rozpoznawalni krajowi producenci sięgający do lokalnych rzemieślniczych tradycji jak nobonobo, Noti czy Paged Meble.

Wręczenie statuetek must have oraz prezentacja wyróżnionych produktów odbędzie się już 27.05 o 17:00 w Fabryce Sztuki w Łodzi w ramach Łódź Design Festival 2023. Co roku ceremonia stanowi zarazem najpopularniejsze spotkanie polskiej branży kreatywnej oraz najbardziej medialne wydarzenie w  krajowym designie. Nagrodzone prace oglądać można na towarzyszącej plebiscytowi wystawie finałowej, będącej swoistą panoramą współczesnej rodzimej sztuki projektowej.

Design i o wiele więcej

Nie byłoby Łódź Design Festival bez jego pozostałych elementów, niezmiennie przyciągających szeroką publiczność. Jednym z nich jest Archiblok – panel, którego tematem są zagadnienia z zakresu architektury i urbanistyki. Tym razem organizatorzy zachęcą, by spojrzeć na nie przez pryzmat przyszłości – w myśl motywu Łódź Design Festival 2023 „Future Perfect” – jako wyzwanie i zadanie dla nas, współczesnych. Tak jak w poprzednich latach gospodarzem wydarzenia będzie znany reportażysta, felietonista i fotograf, Filip Springer. Wśród gości – prelegentów i prelegentek Archibloku – znaleźli się pisarka i antropolożka kultury Olga Drenda, historyczka architektury Aleksandra Kędziorek, architekt i znawca nowych technologii Adrian Krężlik, pisarz i krytyk architektury Grzegorz Piątek oraz architektka i urbanistka Agata Twardoch. 28 maja wygłoszą oni prezentacje, po których tradycyjnie przyjdzie czas na wspólną, porywającą dyskusję.

Przez cały czas oglądać można też ekspozycję prac finalistów make me! 2023 – międzynarodowego konkursu organizowanego przez Łódź Design Festival z myślą o debiutujących projektantach. Na tegoroczny konkurs zgłoszono 171 projektów m.in. z Polski, Niemiec, Holandii, Wielkiej Brytanii, Grecji, Ukrainy czy Węgier. Na podstawie zgłoszeń jury konkursowe wybrało 25 prac, które wyróżniały prekursorstwo, eksperymenty formalne i technologiczne czy też wrażliwość na palące społeczne problemy. Zwycięzcy zostali przedstawieni 18.05 podczas ceremonii otwierającej Łódź Design Festival 2023. Pierwsze miejsce – nagrodę make me! Design Award i 15 tys. zł – otrzymał projekt Staza Sygnis, staz medycznych opracowanych w reakcji na wojnę w Ukrainie i wysłanych na front za naszą wschodnią granicę. Wiadomo o 3 życiach, które do tej pory zostały dzięki nim ocalone.

„Jesteśmy bardzo zaskoczeni, bo projekt nie był wykonywany dla pokazywania czy poklasku. Myśleliśmy o nim jako projektowaniu realnym, projektowaniu w odpowiedzi na kryzys. Chcieliśmy zrobić coś, co będzie działać i będzie pomagać – poniekąd zmieniać świat na lepsze. To najwspanialsze w pracy projektanta” – powiedzieli Maciej Głowacki i Olga Kozłowska, autorzy zwycięskiej pracy.

Wojna i wywołany przez nią kryzys humanitarny był także przyczynkiem do realizacji projektu nagrodzonego II miejscem i 10 tys. zł  – „Rydwanu życia” (autor: Piotr Tłuszcz), czyli pojazdu do bezpiecznej ewakuacji rannych z pola walki. Druga nagroda ex aequo została przyznana kolekcji mebli opracowanej przy użyciu sztucznej inteligencji – Me, Myself, AI (autor: Jan Wilczak). Na podium z nagrodą make me! INTERPRINT AWARD w wysokości 10 tys. zł znalazła się też seria biodegradowalnych wazonów Fragment.Vasen (autorzy: Barbara Koniecka, Maximilian Stahl) wykonanych z odpadów pozostawianych przez przemysł drzewny. Jury dodatkowo wyróżniło nagrodą specjalna w wysokości 5 tys. zł projekt ceramicznej cegły Hose Pillar (autorka: Fania Kolaiti) drukowanej w technologii 3D, pomagającej chłodzić budynki bez użycia klimatyzacji.

„Future Perfect”

W czasach coraz to nowych kryzysów i wyzwań przyszłość jest jednym z najbardziej problematycznych – i pociągających zarazem – tematów. Co możemy zrobić, by była lepsza i czy zamiast jedynie przepowiadać przyszłość możemy ją wspólnie zaprojektować? To pytania, które postawili sobie organizatorzy tegorocznej edycji Łódź Design Festival. Jej motyw to „Future Perfect”. Pod znakiem rozmaitych wyobrażeń przyszłości odbędą się główne wystawy prezentowane podczas wydarzenia.

Jak wskazują dane ONZ, do 2050 roku od 70 do 75% ludzkości będzie mieszkać w miastach. Czy będą one przypominać bardziej Nowy Jork czy Lagos? A może miastem przyszłości będzie futurystyczny Neom? Koncepcje miast idealnych – także te pochodzące z minionych już epok – oraz ich odbicie w praktyce pokazano na wystawie „Futuropolis”. Zobaczyć można na niej najbardziej śmiałe, choć zarazem mocno osadzone w realiach projekty wzorowych dzielnic i całych metropolii – od monumentalnych, autorytatywnych założeń będących manifestacją władzy po utopijne miasta ogrody. Czy można znaleźć w nich genezę współczesnych koncepcji takich jak smart city czy miasto 15-minutowe? Jak zapowiadają organizatorzy, wszystkie te perspektywy mogą rzucić nowe światło na dzisiejsze bolączki urbanistyczne.

Wśród pozostałych ekspozycji znalazły się m.in. „More Less” będąca refleksją nad współczesną architekturą w kontekście wrażliwości i wspólnotowym wymiarze oraz przegląd „Kolekcje”, na którym pokazane zostały prywatne kolekcje osobistych przedmiotów – zarówno tych mających obiektywną wartość materialną, jak i kryjących wartość jedynie emocjonalną (kolekcjonerzy to m.in. Mariusz Szczygieł, Maurycy Gomulicki i Mirella von Chrupek). Na wystawie „Miejskie legendy – słownik łodzianizmów” zaprezentowano zaś współczesne prace ilustrujące legendy związane z miastem włókniarek, dla której kontekstem jest obchodzone w tym roku 600-lecie Łodzi. W piątek 26.05 będzie także można wziąć udział w warsztatach z tworzenia materialboardów organizowanych przez firmę Cosentino, producenta wielkoformatowych powierzchni Dekton, Silestone oraz kamieni Sensa. Zaś 28.05 w ramach bloku Miejskie Innowacje odbędzie się dyskusja na temat problemu z dostępnością do toalet publicznych w polskich przestrzeniach miejskich organizowana przez firmę Geberit.

Łódź Design Festival 2023 odbywa się w dniach 18-28 maja. Główne wystawy i wydarzenia mają miejsce w Fabryce Sztuki przy ul. Tymienieckiego 3 w Łodzi. Wstęp na wszystkie wydarzenia w Centrum Festiwalowym jest bezpłatny. Na wybrane warsztaty obowiązują zapisy (informacje w programie).

Więcej informacji o programie można znaleźć na https://lodzdesign.com/edycja-2023/program/

Łódź Design Festival 2023 powstał przy udziale Łódzkiego Centrum Wydarzeń i miasta Łódź. Sponsorami wydarzenia są także Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Interprint, Geberit i Cosentino.